Dünyada maliyyə texnologiyalarında baş verən dəyişikliklər getdikcə daha çox fərqli yanaşmaları gündəmə gətirir. Bu dəyişikliklərdən biri də açıq bankçılıqdır. Açıq bankçılıq ənənəvi bankçılıqdan nə ilə fərqlənir və niyə bu yanaşma gələcəyin bankçılıq sistemində əsas rol oynayır? Gəlin bu suallara cavab axtaraq.

Açıq Bankçılıq Nədir?

Açıq bankçılıq (Open Banking), maliyyə məlumatlarının müştərinin razılığı ilə üçüncü tərəflərlə bölüşülməsini təmin edən bir sistemdir. Başqa sözlə, açıq bankçılıq müştərilərə banklar və maliyyə xidmətləri təchizatçıları arasında məlumatları daha rahat şəkildə paylaşmağa və istifadə etməyə imkan verir. Bu, API (Application Programming Interface) vasitəsilə həyata keçirilir. API texnologiyası fərqli maliyyə xidmətlərini bir araya gətirərək müştərilərə fərqli platformalardan eyni zamanda yararlanmağa şərait yaradır.

Açıq Bankçılıq Necə İşləyir?

Açıq bankçılıq sistemində müştərilər öz maliyyə məlumatlarına nəzarəti saxlayır. Əsas prinsiplər bunlardır:

  1. Məlumatların İcazə ilə Bölüşülməsi: Müştəri öz bank məlumatlarını digər maliyyə qurumları və xidmətləri ilə paylaşmaq üçün icazə verir.
  2. API Texnologiyası: Banklar və maliyyə qurumları API vasitəsilə məlumatları müştərinin icazəsi ilə üçüncü tərəf provayderlərə ötürür.
  3. Təhlükəsizlik: Açıq bankçılıq yüksək təhlükəsizlik standartlarına malikdir. Müştərinin icazəsi olmadan məlumatlar heç bir yerdə istifadə olunmur və bu proses tənzimləyicilər tərəfindən ciddi nəzarət altında saxlanılır.

Ənənəvi Bankçılıqla Fərqlər Nələrdir?

Ənənəvi bankçılıqda, müştəri öz maliyyə məlumatlarını yalnız bankın verdiyi xidmətlər çərçivəsində istifadə edə bilər. Banklar arasında və ya fərqli maliyyə qurumları arasında məlumat paylaşımı məhduddur. Bu, müştərinin maliyyə idarəetməsini məhdudlaşdırır və daha çox vaxt itirməsinə səbəb ola bilər.

Açıq bankçılığın üstünlükləri:

  • Çoxsaylı Seçimlər: Müştərilər fərqli maliyyə xidmətlərini eyni anda istifadə edə bilirlər. Bu, daha rəqabətli qiymətlər və fərqli xidmətlərə daha asan çıxış imkanı yaradır.
  • Rəqabət: Açıq bankçılıq rəqabəti artırır, çünki fərqli maliyyə qurumları müştərilərə daha yaxşı xidmət təklif etmək üçün rəqabət aparır.
  • Maliyyə İdarəetməsi: Müştərilər bir neçə hesabı bir platformadan idarə edə bilərlər. Bu, daha rahat və şəffaf maliyyə idarəetməsi təklif edir.
  • Yeni Texnologiyalar: Açıq bankçılıq sayəsində yeni tətbiqlər və texnologiyalar meydana çıxır ki, bu da müştərilərin həyatını asanlaşdırır. Məsələn, büdcə idarəetmə tətbiqləri, avtomatik ödəniş sistemləri və s.

Niyə Açıq Bankçılıq Gələcəyin Bankçılıq Sistemi Olacaq?

Açıq bankçılıq, rəqəmsal transformasiya ilə birlikdə bank sektorunda yeni bir dövr açır. Müştərilərə daha çox rahatlıq, şəffaflıq və idarəetmə imkanı verir. Bununla yanaşı, təhlükəsizlik qaydaları sərt şəkildə qorunur. Bu, ənənəvi bankçılıqdan daha çox çeviklik və innovasiya təqdim edir və gələcəkdə daha da geniş yayılması gözlənilir.

Azerbaycanda da açıq bankçılıq sahəsindəki inkişaflar, maliyyə texnologiyalarının artan populyarlığı ilə birlikdə daha çox diqqət çəkir. Müştərilər üçün daha fərqli və innovativ xidmətlər təqdim edən bu yeni yanaşma, hər kəsin daha rahat maliyyə idarəetməsi etməsinə kömək edəcək.